Atık yağlarınızı eviyeye dökmeyin!

1 litre atık yağ 1 milyon litre su kirletir.

Mutfağınızda kızartma için kullandığınız yağları eviyeye dökerseniz doğayı öldürenlerin arasına katılmışsınız demektir. “Ne alakası var?” diyenler var ise lütfen videoyu izlesinler.

Atık yağlar atık ayrıştırma merkezindeki bakteriler tarafından yok edilemiyor, bu yüzden atık sular derelere ulaşınca içindeki yağlar su yüzeyinde birikerek tamamen kaplıyor. Yüzey yağ tabakası ile kaplanınca suyun alt katmanlarına güneş ışığı ulaşamıyor. Bu ise ne yazık ki su altında yaşamaya çalışan canlıların sonunu getiriyor. Bu canlıların yerine ise zararlı bakteriler her tarafa yayılıp önce suyu sonra da çevresindeki toprağı yavaş yavaş zehirlemeye başlıyor. Tabi atık sular derelere ulaşabiliyorsa bu demektir ki henüz şehir içi atık boruları henüz tıkanmamış demektir. Çünkü atık yağlar kanalizasyon sistemlerinin daralmasına sebep olurlar.

Kızartma yağlarının yanı sıra yemek yediğiniz tabakları yıkamadan evvel yağını kağıt peçete ile temizledikten sonra suyun altına tutmalısınız veya bulaşık makinesine koymalısınız. Her seferinde üşenip de sudan geçirdiğiniz yağların sizden sonra gelecek olan kuşakların yaşayacağı dünyayı yok ettiğini unutmayın.

Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği  19.04.2005 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlandı.  Yönetmeliğin genel ilkeler başlığında 5.Madde’de sıralandığı gibi atık yağları kanalizasyona döken herkes suçlu sayılıyor. Yani evlerimizde bu eylemi yaparken doğayı öldürmenin yanı sıra yasaları da çiğniyoruz. Evlerde belki kendi alışkanlıklarımızı değiştirebiliriz, ancak dışarıdaki lokantalarda böyle bir eyleme tanık olursak bunu da resmi kurumlara şikayet etmek bir vatandaşlık görevidir. Yçnetmelikte belirtildiği üzere bu konuda lisans almış olan firmalar dışında atık yağ toplamak yasaklanmıştır. Bazı belediyelerin de lisanslı atık toplama firmaları ile antlaşma yaparak atık toplama kampanyaları yürüttüğünü görüyoruz. Hatta bazı belediyelerin lisanslı firmalar ile işbirliğine giderek 5 litre atık yağ getirene 1 litre ayçiçek yağı verdiği kampanyaları görüyoruz.

Eğer belediyeniz atık yağları toplamıyor ise ilk olarak bu konu hakkında belediyeye giderek talepte bulunun. Bu süre içinde atık yağlarınızı bir şişede biriktirip ağzını sıkıca kapatıp çöpe atın.

Son bir kaç yıldır halkın bilinçlenmesi ile katılımın artması da beraberinde soru işaretini getirdi. Hatırlarsınız, mavi kapak toplama kampanyası toplum tarafından benimsenmiş ve her köşe başında görünmeyen kişilerin toplama merkezlerine ulaştırdığı işleyen bir kampanyaya dönüşmüştü. Sonra öğrendik ki, aslında bu kampanyadan bile fayda sağlayan üretici firmalar varmış. Bu kampanyanın askasında da atık yağları biyodizele dönüştüren şirketlerin menfaati olma olasılığı mevcut. Biyodizel araba motorlarını korumak için kullanılıyor. Ancak biz yine de bu şirkete yardım ettiğimizi değil doğayı kurtardığımızı düşünerek hareket etmeliyiz. Ve sorgulamalıyız, neden atık ayrıştırma merkezlerinde bu yağları çözecek bir teknoloji üretemiyoruz!

“444 28 45” numaralı telefonu aradığınızda evinize gelip 5 litrelik şişelerde biriktirdiğiniz atık yağları topluyorlar. Yani bir yere götürmenize de gerek yok. Atık yağları biyodizel yakıta dönüştürme amaçlı şirketler ise bu yağları toplayıp işliyorlar. Yani doğa kazanırken aslında gelecek kuşaklar da kazanmış oluyor.

Yakın bir gelecekte su sıkıntısının yaşanacağı bir çok uzman tarafından açıklanıyor olsa da, medyanın gündemini türlü türlü yemek programları, yarışmalar, ağa dizileri, paparazi magazin ve yalan haberler oluşturduğu için bu uzmanların çığlıkları pek duyulmuyor. Ancak yine de bir an evvel yaşamın gerçeği ile ilgili bilinçlenip çevremizi de bilinçlendirmemiz gerekiyor ki, zaten payımıza düşecek az miktardaki suyun da kirlenmesinin önüne geçmiş olalım.

Peki atık yağları biriktirip toplayanlara vermenin dışında yapabileceğimiz başka neler var.

-Kızartmalık yağınızı bir kaç kez kullanabilirsiniz, bunun için yağı buzlukta dondurup yeniden kullanırken çözdürmeniz ve içindeki katı maddeleri süzgeçten geçirmeniz yeterlidir.

– Bahçelerde aydınlatma için kullanılan lambader veya eskiden kullanılan gazlı lambalar için yakıt olarak kullanabilirsiniz.

– Sabun yaparken kullanabilirsiniz. Ancak yağın içindeki yemek atıklarını ayrıştırmak için su ile yağı bir kabın içine koyup orta ateşte karıştırmanız gerekir. Su ile karışan yağ bir süre sonra içindeki gıdaları da bırakacaktır. Daha sonra bu karışımı dondurun ve suyun içindeki yiyecekleri temizleyin ve sabun yaparken kullanın.

İlginç bir bilgi daha;

İngiltere’de Thames Nehri’nin kanalizasyon şefi Danny Brackley, “Boruların yağlardan tıkanmasının sebebi hızlı yemek (fast food) kültürümüzdür.” diyor.

Londra’daki atık yağların tıkadığı  kanalizasyonun temizlenmeden önceki ve sonraki hali aşağıda görülüyor. Şaşırtıcı değil mi!